WEER VERDER

7 mei. We gaan nu 4 uur rijden naar het Qing huis. We verlaten Laozhai, onze huisgenoten en Ayi. Het was erg bijzonder om er te zijn. Ik kan mijn emoties niet onderdrukken. Ik wil weer niet weg. We zitten aan de andere kant van de wereld en toch voel ik me op elke plek die we aan doen gauw thuis en vind ik het lastig om weer te vertrekken, niet alleen om de plek maar ook om de mensen die we leren kennen. Ik moet dénken aan het chinese liedje wat wij ooit op een stoeptegel van Nanchang drukten.

We zijn er bijna. We rijden door het karstgebergte. In Laozhai stonden de jonge rijst plantjes nog als zaailingen onder plastic bogen terwijl hier de rijst al uitgezet is op het land. We stoppen bij de Li rivier en worden met een boot overgezet. Daar wacht een driewieler met drie houten stoeltjes in de laadbak en we worden naar het Qing huis gebracht. Daar wacht Haibo op ons en heet ons welkom met thee en fruit. Daarna laat hij ons het huis, het straatje naar de rivier en het winkeltje zien. We gaan zo eten.

YAO HUIS

7 mei, zondag, regen.
Wat een fijn huis om even niets te hoeven. Het is een houten huis. Mooi van kleur. Het zit zonder spijkers in elkaar. Als je over de vloer loopt dan voel en hoor je dat, ook als de buren over hun vloer lopen hoor je dat. De huizen hebben meerdere lagen.  Bij dit huis is de eerste laag voor opslag van hout en andere garage achtige dingen. Op de tweede laag is het woongedeelte. Bij elke deur moet je over een drempel van ongeveer 30 cm stappen. Dat went best snel. Het maakt je er veel bewuster van dat je een andere ruimte binnengaat. Het haalt ook de vaart uit je lopen, alsof het huis zegt: rustig aan. Aan de voorzijde van het huis heeft de woonkamer over de hele lengte ramen. Die kun je naar believen open of dicht schuiven. Hierdoor wordt de woonkamer een soort veranda. In het middendeel staat een ronde tafel die een stuk lager is als de tafels bij ons, met bijpassende stoelen. Best plezierig. Als we weer in Nederland zijn ga ik van de woonkamer tafel en stoelen 15 cm van de poten afzagen. In de ruimte waar de eettafel staat kun je het dak zien met daarin kleine lichtgaten (10 x 20 cm) in een patroon verdeeld. Het is afgewerkt met doek waar weer gaten in zijn geknipt voor de lichtgaten. Ook in dit huis is er binnen een stookplek om te koken. Die ziet zwart door de rook. In de keukenramen zit geen glas er zijn alleen horren en wat plastiek tegen aan bevestigd. De slaapkamers zijn zeer sfeervol door de ontzettend mooie hemelbedden. De derde laag is de zolder. Deze is voor opslag en om was te drogen.

We leven hier op het ritme van het dorp, om 7 uur opstaan, om 8 uur ontbijt, om half 1 lunch, om half 7 ongeveer diner en niet te laat naar bed. De rest van de tijd hebben wij gewandeld, ik heb Ayi geholpen met koken en met mede bewoners gezellig getafeld. Bij veel mensen staat de hele dag de deur open en men loopt makkelijk bij elkaar naarbinnen.

KOKEN MET AYI

5 en 6  mei. Ja, koken met Ayi. Interessant hoe zij dat doet en waar. Ze kookt in huis op een bamboe vuurtje. De keuken staat in verbinding met de woonkamer, bijkeuken en buiten. Er zijn melkglazen  ramen met een motiefje die opengeschoven kunnen worden. Ze hebben hier een metalen ring op pootjes waaronder met bamboe en hout een vuurtje gemaakt wordt en op de ring rust de wok. Alle ingrediënten worden eerst gewassen als dat nodig is en gesneden, dan per ingrediënt op een bordjes gelegd. Er staat een emmer water met een panlepel erin, een emmer voor het afval, een fles zoute sojasaus, een flesje azijn en een keramiek zout/..... stel en natuurlijk de wok met scheplepel. Die lepel is echt een must. Ayi kookt gestructureerd en schoon. Ze kookt altijd op een vuurtje zoals iedereen hier in het dorp. De rook gaat door een raster van bamboe latten in het plafond naar buiten. Het is leuk om samen met haar te koken ook al kunnen we elkaar niet verstaan. Ik heb wel wat van haar geleerd. De recepten ken ik wel een beetje maar vooral de manier van koken en de handigheid daarin maakt indruk. Het is eenvoudig, goed en lekker eten. Ik kom hier wel koken voor de gasten als Ayi een keer een paar dagen weg is.

Een gerechtje: Gebakken komkommerz
❌ Vet in de wok.
❌ Knoflook erbij en even bakken.
❌ Komkommer erbij en bakken.
❌ Zout erbij
❌ Zoute sojasaus erbij.
❌ Een heel klein beetje azijn erbij.
❌ Je proeft of de gaarheid oké is.
❌ Op bordje scheppen.
❌ Wok gelijk schoon maken met water.

Je schept uit de water emmer wat water en giet in de wok. Wok blijft op vuur staan. Met de scheplepel beweeg je het water door de wok en schept het uit de wok in de afval emmer. Het vuur houd je aan door de bamboe takken door te schuiven onder de ring. Zo worden er verschillende gerechtjes gemaakt, (meestal vier) en die eet je dan met rijst. De rijst maakt ze in een rijststomer.

WANDELEN RONDOM LAOZHAI

5 en 6 mei.

LAOZHAI

5 mei vrijdag, warm, zon, helder wat voor hier uitzonderlijk is voor midden in de regentijd.  Ayi heeft een heerlijk ontbijt gemaakt, noedels en gepofte rijst met een soort theesoep. We hoeven niets vandaag. Laozhai is een dorp waar 42 gezinnen wonen allemaal met de achternaam Zhao. Ze zijn in totaal met 180 mensen en  horen bij de Yao groep. We gaan de buurt verkennen, de buurvrouw maakt tofu, bij haar nestelen onder tegen de balken van de veranda/kamer zwaluwen. Oma geeft de kipjes eten. Je ziet vrouwen met rieten mand op rug de berg op gaan om groenten te plukken. Wat verderop hebben ze twee ganzen als waakhond, lijkt het wel. Bij een huis zijn ze in een grote wok boven een vuurtje theebladeren aan het branden. Daarna zullen ze wel gedroogd worden. Vijf minuten lopen vanaf ons huis, over een nieuw voetpad, is er een winkeltje, veel hebben ze er niet maar Fien en Loes zijn blij met de lollys en de limonade. In het dorp zijn ze alle voetpaden en straten aan het vernieuwen. Bij de ingang van het dorp is een ontmoetingsplek gebouwd. Na de lunch gaan we een eind wandelen. Dorp uit naar de waterval als doel, dit doel bereiken we niet omdat ze een nieuw wegdek aan het maken zijn wat ons de doorgang belemmerd.

Er zijn ontzettend veel verschillende vlinders in allerlei kleuren en maten. Het is al 5 uur. We vragen aan de chauffeur van een busje dat langs rijdt een lift. We zijn in een kwartier terug in het dorp. Ik ga Ayi helpen met koken. Leuk als je elkaar niet verstaat maar wel samen een maaltijd kunt bereiden. We hebben nieuwe gasten aan tafel, twee jongens uit Engeland, Rob en William, waarvan de laatste in Shanghai woont en werkt. 's avonds hebben we weer rijstewijn. Fien en Loes gaan douchen en slapen. Arno loopt buiten ergens rond. En ik tik op mijn telefoon deze tekst die nog niet geblogd kan worden. Wat een stilte hier na al die drukke steden. De jongen uit Shanghai vertelde, dat er sinds 2 jaar in Shanghai een verbod is om eindeloos te toeteren. In Shanghai was ons ook opgevallen dat het relatief stil is op straat, dus niet alleen doordat er veel elektrische auto's zijn maar ook omdat er niet meer getoeterd wordt. Er staat een boeten voor van 50 rmb. Ik ga slapen.

EERSTE DAG VAN LOES NIET GEDOCUMENTEERD.

Men wist dat we zouden komen maar er was geen tijd afgesproken. Toen we binnenstapten in het kantoor werd een personeelslid heen gestuurd, bleek achteraf, om fruit te halen en de directeur, met een wat ongeinteresseerde blik, zette thee. De herkenning van de vrouwelijke tehuisdokter brak het ijs. Ellen liet wat foto's zien van 12 jaar geleden. Iedereen had wat meer 'vulling' gekregen. Na een paar slokken thee ging de directeur iets anders doen en liet het aan de dokter over. Vond ik eigenlijk wel prima. Loes als klein kind,  kon de dokter zich nog wel herinneren, maar als het aan kwam op de omstandigheden van Loes' binnenkomst toen, is het niet meer duidelijk. Gevonden aan poort staat in het document, maar het zou ook kunnen zijn dat het verder op in de straat geweest kan zijn, iemand zou de chinese 112 gebeld hebben en vervolgens was er een agent die erop af kwam. Een duidelijke verslaglegging is er niet. Daar deden ze niet aan in die tijd. Even later komen de documenten met roestige nietjes er door, op tafel. Er zou een document van de politie bij zitten. Dat bracht geen verheldering. Deze was gedateerd een aantal maanden verder en vertelde dat Loes gevonden is en dat er onderzoek is gedaan met de conclusie dat ze definitief verlaten is. Zijdelings even aan Glen gevraagd of we na het bezoek naar betreffende politieburo kunnen gaan. Glen wees me er nog op dat 12 jaar lang geleden is. Er moet maar iemand zin hebben om zo diep te graven.
Even later mochten we de documenten fotograferen. We wilden nog wat verder kijken dan het kil ogende kantoortje maar helaas, dat kon niet. Boven het kantoor wonen nog een aantal kinderen, sommige die nog in aanmerking moeten komen voor special need adoptie en andere, verstandelijk beperkten, die er blijven. Die moesten we maar niet lastig vallen, vond men. Loes gaf een paar kadootjes, die voor de directeur werd op z'n buro gelegd met een kleine notitie.
Buiten op het binnenplein waren wat mensen. Op haar vaste stekkie, zo leek het, zat op een stoeprandhoekje een dwerg met haar mobiel, hingen er een jonge moeder met kind en een ouder meisje rond. Het oude tweelagige gebouw waar o.a. Loes in heeft verbleven is vervangen door een 4 lagig gebouw dat eind van het jaar zal betrokken worden. We gingen met z'n allen nog op de foto in de hete zon en namen afscheid van de vriendelijke dokter. Ondanks z'n onverschillige houding wilde de directeur ons terugbrengen naar het hotel. Is het blijkbaar al lunchtijd en de directeur woont dichtbij ons hotel(!)
Vanuit het hotel zijn we naar een lunchplek op voorstel van Glen gegaan. Daar kwam het politieburo nog ter sprake. "Oké, zullen we dat morgen doen?" Vroeg ie. Nee uh, this afternoon!
We gingen er te voet heen, pfff. Het leverde helaas weinig op, oudere agenten werken er niet meer of zijn overgeplaatst.
Ook hier nadat ze ons gefotografeerd document bekeken hadden zeiden ze dat dit voorval niet gedocumenteerd zal zijn. Tegenwoordig zou men dat wel doen met de computer. Hoewel zonder resultaat en dat we wisten dat we niet verder konden gaan met Glen toch blij dat we het geprobeerd hebben.

Deze foto hadden we nog niet. Die kwamen we tegen in het tehuisdocument.

OP WEG NAAR HET YAO HUIS.

4 mei, vannacht heftige onweer. Vandaag weer een warme dag, 32 graden. We gaan drie kwartier met taxi van Hepu naar Beihai het treinstation, daarna bijna 5 uur treinen naar Guilin en dan nog 2 uur in de taxi naar het Yao huis. Zon, geen wolkje te zien. In Guilin staat Zhou Xun ons op te wachten. Hij brengt ons met zijn busje naar het Yao huis, er komt nog iemand boodschappen brengen die mee moeten, Maarten de eigenaar belt dat we er rond etenstijd zullen zijn en dat er dan een maaltijd voor ons klaar staat. Hoe tof. Het Yao huis en het Qing huis, waar we zondag heen gaan, hebben we gevonden via het tijdschrift de Happinez. Maarten de eigenaar heeft veel gereisd door China en is verliefd geworden op deze omgeving en heeft er twee huizen traditioneel opgeknapt en daar kun je logeren. We rijden langzaam de stad Guilin uit. Rondom op de horizon zie je achter de bebouwing bergen. We laten de stad achter ons en rijden een landschap in wat veel op het landschap lijkt waar Fien vandaan komt. Hé, ik zie rode narcissen bij een huis staan. Wat er anders is dat de bergen net iets hoger en wat bobbeliger. Veel nieuwbouw huizen zijn met meer pilaren en balkon relingen versierd. Hier zie je naast zilverkleurige deuren ook koperkleurige. De graven zijn niet alleen een berg zand met bloemen, maar een stenen cirkel vorm met op een punt een grijs stenen vorm met deur erin. De bovenkant is zand met daar bloemen gestoken. We laten de knoestige bergen van het Karstgebergte achter ons en rijden meer de bergen in zo als wij bergen tekenen. Met bomen begroeid. Op het land zie je veel kleine struikjes in rijen staan. Ik weet niet zeker of het thee is. Even later rijden we tussen de bamboe door. Er zijn daarvan verschillende soorten. We zijn hoog in de bergen en zakken via vele haarspeldbochten de berg af. Bamboe ligt klaar langs de weg om opgehaald te worden. De huizen gaan er anders uitzien. Meer hout. We komen langs een druivenplantage. Over het riviertje zien we een hangbruggetje naar een huis aan de overkant. De dorpjes hebben qua bouw een mengeling van ons bekend voorkomende nieuwbouw en traditionele houtbouw. We komen langs een stenen brug met een typisch chinees dak erop. Zoals je ze in de reisgidsen ziet. Er zijn nu kleine terrassen te zien voor landbouw. We komen door kleine dorpjes met steeds minder nieuwbouw. Huizen met betonnen onderkant en daarop houten huis met veranda. Langs de weg zien we af en toe overdekte stookplaatsen om vuil te verbranden. Aan een kant een rotswand de andere kant de afgrond. We kunnen niet verder ze zijn bezig bamboe te rooien. De weg ligt vol met bamboe stammen en een vrachtauto moet er langs. Dat gaat lukken. De weg is vrij we gaan verder. Nou ja vrij, we rijden over de bamboe heen.
We zijn er bijna. Nee, we zijn er! Wat een goede tocht. Een vrouw neemt een rugzak van ons en brengt ons naar een mooi houten huis met chinese lampions hangend aan de dakrand. We worden heel liefdevol ontvangen. Er zijn nog twee mensen uit Australië. Er was heerlijk eten. Zelfgemaakte tofu, groenten uit de bergen en bamboescheuten. Er kwam nog iemand een flesje rijstewijn neerzetten voor vanavond. Nu even naar buiten. Het is al donker. Even kijken wat je hier allemaal hier hoort. Heel veel aan dierengeluiden. De maan staat hoog. We drinken thee en kijken tv(!) bij Ayi, de kokkin voor de gasten, en haar man Shu Shu. Morgen gaan we om 8 uur ontbijten. Nu een glaasje passivruchtenwijn en op tijd slapen in een prachtig bed.

STRATEN VAN HEPU

PIOENROZENTRUITJE

Loes is te vondeling gelegd in een truitje met roze bloemetjes motief.